Ofschoon zij dienstbaren worden genoemd, zijn deze ‘middenwezens’ van het centrale universum geenszins dienaren in de lage betekenis des woords. In de geestelijke wereld bestaat in feite geen lager soort werk: alle dienen is heilig en verblijdend. De hogere orden van wezens zien ook niet neer op de lagere orden van bestaan.
De Havona-Dienstbaren zijn het gezamenlijke scheppingswerk van de Zeven Meester-Geesten en hun medewerkers, de Zeven Allerhoogste Krachtdirigenten. Deze creatieve samenwerking heeft het meeste weg van het patroon voor de lange lijst voortplantingsvormen van de tweevoudige orde in de evolutionaire universa, te beginnen met de schepping van een Blinkende Morgenster door de verbintenis van een Schepper-Zoon en een Scheppende Geest, tot en met de geslachtelijke voortplanting op werelden zoals Urantia.
Het aantal dienstbaren is gigantisch groot en er worden nog steeds meer geschapen. Zij verschijnen in groepen van duizend op het derde ogenblik nadat de Meester-Geesten en de Allerhoogste Krachtdirigenten bijeen zijn gekomen op hun gemeenschappelijke terrein in de ver in het noorden gelegen sector van het Paradijs. Een op de vier dienstbaren is qua type materiëler dan de anderen; dit wil zeggen dat zevenhonderdvijftig van iedere duizend van het echt geestelijke type lijken te zijn, maar dat tweehonderdvijftig een half-fysieke natuur bezitten. Deze vierde schepselen lijken enigszins op materiële wezens (materieel in de Havona-betekenis), en meer op de fysische krachtdirigenten dan op de Meester-Geesten.
In persoonlijkheidsbetrekkingen is het geestelijke dominant over het materiële, ook al lijkt het op Urantia nu anders te zijn; in de voortbrenging van Havona-Dienstbaren geldt dan ook de wet van geestelijke dominantie: de vaste verhouding is drie geestelijke wezens op één half-materieel wezen.
De nieuw geschapen dienstbaren doorlopen samen met de nieuw verschijnende Gidsen voor Gegradueerden de opleidingscursussen die op alle zeven Havona-circuits voortdurend door de oudere gidsen worden gegeven. De dienstbaren worden daarna aangesteld bij de diensten waarvoor zij het meest geschikt zijn, en aangezien ze in twee typen voorkomen—geestelijk en halfmaterieel—bestaan er maar weinig beperkingen aan het soort werk dat deze veelzijdige wezens kunnen verrichten. De hogere of geestelijke groepen worden selectief aangesteld bij de diensten van de Vader, de Zoon en de Geest, en bij het werk van de Zeven Meester-Geesten. Van tijd tot tijd worden zij in groten getale uitgezonden om dienst te doen op de studiewerelden die de hoofdkwartierwerelden van de zeven superuniversa omringen, de werelden die gewijd zijn aan de laatste training en de geestelijke culturele vorming van de opklimmende zielen uit de tijd die zich voorbereiden om bevorderd te worden naar de circuits van Havona. Zowel geest-dienstbaren als hun meer fysieke soortgenoten worden ook benoemd tot assistenten en medewerkers van de Gidsen voor Gegradueerden, teneinde hulp en onderricht te geven aan de opklimmende schepselen van verschillende orden die Havona hebben bereikt en trachten het Paradijs te bereiken.
De Havona-Dienstbaren en de Gidsen voor Gegradueerden geven blijk van een alles overtreffende toewijding aan hun werk en van een roerende genegenheid voor elkaar, een genegenheid die hoewel zij geestelijk is, door u slechts begrepen kan worden als ge haar vergelijkt met het verschijnsel der menselijke liefde. De scheiding van de dienstbaren van de gidsen, die dikwijls plaatsvindt wanneer de dienstbaren opdrachten krijgen buiten de grenzen van het centrale universum, gaat met goddelijk pathos gepaard, maar zij gaan met vreugde en niet met verdriet. Bij geestelijke wezens is de voldoening gevende vreugde dat men een hoge plicht vervult het gevoel dat alle andere gevoelens doet verdwijnen. Er kan geen verdriet bestaan wanneer men zich bewust is een goddelijke plicht getrouw te hebben uitgevoerd. En wanneer ’s mensen opklimmende ziel voor de Allerhoogste Rechter staat, zal de beslissing van eeuwige draagwijdte niet worden bepaald door materiële successen of kwantitatieve prestaties; het oordeel dat zal weerklinken in de hoge gerechtshoven luidt: ‘Goed gedaan, goede en getrouwe dienstknecht; ge zijt getrouw geweest over enkele essentiële dingen, ge zult heerser worden over universum-werkelijkheden.’
Bij hun dienstbetoon in een superuniversum worden de Havona-Dienstbaren altijd aangesteld in het gebied dat onder leiding staat van de Meester-Geest op wie zij het meest gelijken in algemene en speciale geestelijke prerogatieven. Zij doen alleen dienst op de opleidingswerelden die de hoofdwerelden van de zeven superuniversa omringen, en het laatste rapport van Uversa geeft aan dat op haar 490 satellieten bijna 138 miljard dienstbaren bijstand verleenden. Zij houden zich bezig met een eindeloze verscheidenheid aan activiteiten in verband met het werk op deze opleidingswerelden, waaronder ook de superuniversiteiten van het superuniversum Orvonton. Hier zijn zij uw metgezellen; zij zijn uit het gebied van uw volgende loopbaan afgedaald om u te bestuderen en u te inspireren met de werkelijkheid en zekerheid van uw uiteindelijke bevordering van de universa in de tijd naar de gebieden der eeuwigheid. Door deze contacten doen de dienstbaren de voorbereidende ervaring op in het bijstaan van opklimmende schepselen uit de tijd, die zo van pas komt in hun latere werk op de Havona-Circuits als medewerkers van de Gidsen voor Gegradueerden of wanneer zij—als overgebrachte dienstbaren—zelf optreden als Gidsen voor Gegradueerden.