Śmiertelnicy ewolucyjni skłonni są traktować umysł, jako kosmiczne pośrednictwo pomiędzy duchem a materią, gdyż taka jest zasadnicza rola umysłu przez was dostrzegana. Dlatego raczej trudno jest zauważyć śmiertelnikom, że Dostrajacze Myśli posiadają umysł, z tego powodu, że Dostrajacze są rozdrobnieniem Boga na absolutnym poziomie rzeczywistości, która nie tylko jest przedosobowa, ale poprzedza również wszelkie zróżnicowanie energii i ducha. Na poziomie monistycznym, poprzedzającym zróżnicowanie energii i ducha, nie może istnieć pośrednicząca funkcja umysłu, gdyż nie istnieją rozbieżności do pośredniczenia.
Ponieważ Dostrajacze mogą planować, pracować i kochać, muszą posiadać tą wartość jestestwa, która jest współmierna z umysłem. Mają nieograniczoną możliwość komunikowania się jeden z drugim, znaczy to wszystkie formy Monitorów powyżej grupy pierwszej, albo dziewiczej. Bardzo niewiele możemy objawić o tym, co dotyczy natury i znaczenia ich komunikacji wzajemnej, ponieważ nic o niej nie wiemy. I wiemy jeszcze, że muszą one posiadać pewnego rodzaju umysł, w przeciwnym razie nigdy nie mogłyby zostać uosobione.
Umysłowość Dostrajacza Myśli podobna jest umysłowości Ojca Uniwersalnego i Wiecznego Syna—tej, która jest pierwotną w stosunku do umysłów Wspólnego Aktywizatora.
Typ umysłu, jaki z założenia istnieje w Dostrajaczu, musi być podobny do wyposażenia umysłowego licznych innych klas bytów przedosobowych, które przypuszczalnie również pochodzą od Pierwszego Źródła i Centrum. Chociaż wiele klas tych bytów nie zostało objawione na Urantii, wszystkie one wykazują cechy umysłowości. Dla tych indywidualizacji pierwotnego Bóstwa jest również możliwe zjednoczenie z licznymi, rozwijającymi się typami istot nieśmiertelnych, a nawet z ograniczoną liczbą istot nieewolucyjnych, które wykształciły zdolność zespolenia się z takimi fragmentami Bóstwa.
Kiedy Dostrajacz Myśli zespala się z wyłaniającą się, nieśmiertelną, morontialną duszą człowieka, który przeżył śmierć, umysł Dostrajacza można zidentyfikować jako istniejący niezależnie od umysłu człowieka tak długo, aż wznoszący się śmiertelnik nie osiągnie duchowych poziomów wszechświatowego rozwoju.
Po osiągnięciu poziomów finalisty w trakcie wznoszenia się, duchy szóstego stadium zdają się przeobrażać pewien czynnik umysłowy, reprezentujący zjednoczenie pewnych stadiów umysłu śmiertelnika i Dostrajacza, który uprzednio działał jako łącznik pomiędzy boskimi a ludzkimi stadiami takiej wznoszącej się osobowości. Ta empiryczna własność umysłu prawdopodobnie „czyni najwyższym” a następnie poszerza empiryczne wyposażenie Bóstwa ewolucyjnego—Istoty Najwyższej.